GELOOFSBELEVING
Inleiding gehouden op een gemeentevergadering van de Gereformeerde Kerk vrijgemaakt te Eemdijk begin 2010.
Is het spannend?
Er is mij gevraagd om iets te zeggen over geloofsbeleving. Een onderwerp dat het in onze tijd goed doet. Voor veel mensen is het leven in onze tijd beleving. Er moet wat te beleven zijn anders is het zo saai. Beleven betekent ook dat er steeds weer andere en nieuwe dingen in je leven moeten gebeuren. Je hoort het ook in de woorden die mensen gebruiken. Je moet van tijd tot tijd van baan veranderen want de uitdaging is er uit. Of je hebt behoefte aan een nieuwe uitdaging en daarom ga je verhuizen of zoek je een nieuwe baan. Je stage was eigenlijk maar niets want er zat zo weinig uitdaging in.
Je moet steeds weer nieuwe dingen meemaken. Je moet steeds andere dingen beleven. Dat maakt veel mensen vluchtig. Als je dingen een tijdje gedaan hebt en je hebt ze onder knie of je vindt het niet leuk meer dan zoek je iets anders. Een nieuwe uitdaging. Dat zorgt ervoor dat zonder dat het met opzet gebeurd de trouw onder druk komt te staan. Trouw betekent dat je bepaalde dingen steeds weer doet. Dat je bepaalde dingen steeds weer hoort en leert. Maar dat is saai. Dat staat de beleving in de weg die mensen dan zoeken. Er moet eigenlijk steeds een kick zijn. Ik kom hier nog op terug.
Een vreemd woord
Eigenlijk is het woord geloofsbeleving een gek woord. Ik wil dat met een paar voorbeelden duidelijk maken.
Als ik nu eens aan jou vraag: Leef jij? Dan kijk je mij heel vreemd aan. Dan denk je waarschijnlijk: die man is echt niet goed. Hij ziet toch dat ik leef! Ik lig toch niet levenloos op de grond? Je kunt zien dat ik ademhaal.
Als je dat nu eens in je achterhoofd houdt en dan over geloven nadenkt. Dan is het woord geloofsbeleving een raar woord. Alsof geloven, alsof geloof zonder het beleven echt zou zijn. Alsof geloof alleen een theoretische zaak zou kunnen zijn. Waarom zijn woorden als geloofsbeleving er gekomen? Daarbij moet je dan ook denken aan oudere woorden. Dan denk ik aan het woord bevinding. Een woord dat vooral in reformatorische kring gebruikt wordt. Er is wel geloofsbevinding nodig zeggen bijvoorbeeld veel van onze christelijke gereformeerde broeders tegen ons. Een ander voorbeeld is het onderscheid dat vroeger ook wel onder ons gebruikt werd en dat je in reformatorische kring nog geregeld hoort. Het onderscheid tussen:
- waar zaligmakend geloof
- tijdgeloof
- wondergeloof
- historisch geloof.
Waarop gaan al deze woorden en onderscheidingen nu terug?
Wel of niet echt geloven
Die gaan terug op het onderscheid tussen echt geloven en niet echt geloven. Die gaan er op terug of jouw geloof een echte levensband met Christus is of niet. Het is dus eigenlijk niet het onderscheid tussen of je je geloof beleeft, of je geloof spannend is of niet. Het is eigenlijk de vraag naar echt of niet echt geloven.
Dat is niet iets dat we zelf uitgevonden hebben. Dat vind je in de Bijbel zelf al heel duidelijk terug. Ik wil met jullie nu op reis gaan door de Bijbel. Maar dan wel bevindelijk. Bevindelijk op een goede manier. Wat betekent dat? Dat als we de Bijbel lezen we dat niet als een theorieboek lezen. Niet als een boek dat ons alleen vertelt over God die ver is. Van wie het interessant is om dingen te weten. Het gaat erom dat je de Bijbel echt leest als het Woord van God. Leest als het boek waarin de heilige Geest je op schoot trekt en de HERE je leert wie Hij is, wat Hij gedaan heeft en hoe Hij ook jouw God en Verlosser wil zijn. Dat is ook waar het in het verbond om gaat. De HERE heeft met ons Zijn verbond gesloten. Hij komt daarin als Vader en Verlosser naar ons toe. Zo de Bijbel lezen is lezen vanuit liefdevolle verbondenheid aan Christus. Vanuit het gevonden hebben van God als je Vader en Verlosser. Dan leven de woorden van God voor je. Dan wil je ook echt weten wat de HERE daar zegt. Dan is serieus Bijbellezen en daarop echt ook dieper ingaan niet verdacht. Dan komt ons Bijbellezen en samen daarmee bezig zijn uit boven het niveau van: Ik denk en ik voel.
Laten we zo een reis door de Bijbel maken.
Tot de zondvloed
Het is de HERE die zich na de zondeval in echt geweldige liefde aan ons laat zien. Hij belooft de opstandige mens die niet anders dan oordeel en dood verdiend heeft de Verlosser. Geloven in Hem betekent redding. Betekent dat de schuld die jij en ik hebben door hem gedragen is. Dan zie je hoe de meeste mensen dat niet willen. Dat zie je tot 2 keer toe op een heel duidelijke manier in de geschiedenis. Je ziet hoe mensen zich richten op het beleven van dingen op deze aarde. Op het willen bevredigen van eigen verlangens op deze wereld.
Denk eerst maar eens aan de periode van Adam tot Noach. Dat was in ieder geval een periode van 1600 jaar. Een tijd waarin er veel mensen geboren werden. Een tijd waarin er na 1600 jaar zeker honderdduizenden mensen op de aarde leefden. Het is nog meer waarschijnlijk dat er dan al miljoenen zijn. Een tijd waarin je ziet hoe mensen afscheid van God nemen. Leven met Hem is niet spannend genoeg. Als mensen hebben we ook geen zin in het beleven van eigen schuld en het verdriet hebben over eigen woorden, daden en gevoelens. Je hoort dat op een brallende manier uit de mond van Lamech:
“dood, zelfs wie mij maar een striem toebrengt. Kain wordt zevenmaal gewroken, Lamech zevenenzeventigmaal.”
Na al die jaren gaan mensen al meer op de weg van Lamech. Leven voor jezelf en je eigenbeleving. Van die duizenden of miljoenen zijn er als Noach leeft nog maar 8 mensen die echt leven met de HERE. Dan komt de zondvloed.
God maakt een nieuw begin
Dan komt er een nieuw begin. Je ziet hoe de HERE weer met geweldige liefde naar de wereld, naar ons als mensen toekomt. Weer zie je hoe ook uit de mensen die uit Noach zijn voortgekomen er weer komt het leven voor jezelf. Leven met goden volgens onze eigen ideeën. Zodat we volgens eigen beleving en verlangens kunnen leven. Dan loopt het er op uit dat de HERE Abraham roept om met hem en het volk dat uit hem voortkomt verder te gaan. Onze eigen beleving die gestuurd wordt door onze eigen verlangens loopt uit op het afscheid nemen van God zoals die echt is.
Een paar maanden geleden viel mij op hoe dat ook zo duidelijk en scherp in het bekende en geliefde Romeinen 8 naar voren komt. Lees maar mee:
“ Wie zich door zijn eigen natuur laat leiden is gericht op wat hij zelf wil, maar wie zich laat leiden door de Geest is gericht op wat de Geest wil. Wat onze eigen natuur wil brengt de dood, maar wat de Geest wil brengt leven en vrede. Onze eigen wil staat vijandig tegenover God, want hij onderwerpt zich niet aan zijn wet en is daar ook niet toe in staat. Wie zich door zijn eigen wil laat leiden, kan God niet behagen. Maar u leeft niet zo. U laat u leiden door de Geest, want de Geest van God woont in u. Iemand die zich niet laat leiden door de Geest van Christus behoort Christus ook niet toe. Als Christus echter in u leeft, bent u door de zonde weliswaar sterfelijk, maar de Geest schenkt u leven, omdat u door God als rechtvaardigen bent aangenomen. Want als de Geest van hem die Jezus uit de dood heeft opgewekt in u woont, zal hij die Christus heeft opgewekt ook u die sterfelijk bent, levend maken door zijn Geest, die in u leeft.” Vs 5-11
Zeggen maar niet doen
Dan komen we in de tijd dat de HERE Zijn verbond met Israel heeft gesloten. Hij is de God van Israel. Dan zie je het gebeuren dat mensen Israëlieten zijn. Kinderen van het verbond. Dat ze ook zelf zeggen dat ze bij het volk van de HERE horen. Dat ze zeggen dat ze gelovigen zijn maar er bij hen niet die echte liefdesband met de HERE is. Ik geef twee (de tweede lees je in de volgende Nieuwsbrief) van de vele voorbeelden die je in het Oude Testament vinden:
- Jesaja 29:13,14: De Heer zegt:
Omdat dit volk mij naar de mond praat,
mij slechts met de lippen dient,
terwijl hun hart ver bij mij vandaan is;
omdat hun ontzag voor mij louter plicht is,
slechts aangeleerd en door mensen opgelegd
daarom zal ik opnieuw wonderen verrichten voor dit volk,
indrukwekkende wonderen en grootse daden.
De wijsheid van wijzen zal hun dan niet baten,
het verstand van verstandigen houdt zich verborgen.
- Psalm 50: 16-23
Maar tot wie kwaad doet zegt God:
Wat baat het dat je mijn geboden opzegt
en mijn verbond in de mond neemt?
Je haat het als ik je terechtwijs,
mijn woorden schuif je terzijde.
Zie je een dief, je loopt met hem mee,
en bij overspeligen ben je thuis.
Je gebruikt je mond voor lastertaal
en verbindt je tong aan bedrog.
Je getuigt tegen je eigen broer,
werpt een smet op de zoon van je moeder.
Zou ik dan zwijgen bij wat je doet,
je denkt toch niet dat ik ben als jij?
Ik klaag je aan, ik som je wandaden op.
Begrijp dit goed, jullie die God vergeten,
of ik verscheur je, en er is niemand die redt:
wie een dankoffer brengt, geeft mij alle eer,
wie zo zijn weg gaat, zal zien dat God redt
Je ziet in deze delen van de Bijbel hoe mensen zich gelovigen noemen maar de weg van eigen gevoel en verstand gaan. Daardoor niet bij het echte geloof uitkomen. Het echte geloof is dat je met heel je hart en met heel je ziel en met heel je verstand de HERE liefhebt.
Je ziet ook later in het Nieuwe Testament dat geloof dat echte leven met de HERE is. Leven in de liefdesband met Christus en juist daarom volgens Zijn Woord. Heel duidelijk lees je het in de brief van Jakobus:
“U gelooft dat God de enige is? Daar doet u goed aan. Maar de demonen geloven dat ook, en ze sidderen. Dwaas, wilt u het bewijs dat geloof zonder daden nutteloos is? Werd het onze voorvader Abraham niet als een rechtvaardige daad toegerekend dat hij zijn zoon Isaak op het altaar wilde offeren? U ziet hoe geloof en handelen daar hand in hand gaan, en hoe het geloof vervolmaakt wordt door daden. Zo ging in vervulling wat de Schrift zegt: ‘Abraham vertrouwde op God, en dat werd hem toegerekend als een rechtvaardige daad.’ Hij wordt zelfs Gods vriend genoemd. U ziet dus dat iemand rechtvaardig wordt verklaard om wat hij doet, en niet alleen om zijn geloof. Werd niet ook Rachab, de hoer, rechtvaardig verklaard om wat ze deed, toen ze de verkenners ontving en langs een andere weg liet vertrekken? Zoals het lichaam dood is zonder de ziel, zo is ook geloof zonder daden dood.” 2:19-26
Geloofsbeleving is dat ik merk en opmerk wat God doet en hoe Hij met mij werkt. Dat is God zien in Zijn werken.
Dat zie je ook heel duidelijk in de eerste zin van art 9 van de Nederlandse Geloofsbelijdenis.
Geloven is leven!
Leven met God is niet saai. Dat is geen dooie boel. Dat is niet alleen maar wat theorie. Dat zou zo zijn als de HERE niet meer dan een idee zou zijn. Wanneer de HERE voor ons eigenlijk niet meer dan een idee of theorie is, is het leven met God uit ons leven verdwenen. Gelukkig is de werkelijkheid anders. Al zou de hele wereld dat willen ontkennen. Je ziet dat ook in artikel 9 van de Nederlandse Geloofsbelijdenis. Het gaat daar juist over de belijdenis dat de HERE de Drie-enige God is. Let dan eens op die eerste zin in artikel 9: “Wij weten dit alles zowel uit het getuigenis van de heilige Schrift als uit de werkingen van deze Personen, voornamelijk uit die welke wij in onszelf ervaren.”
Je ziet hoe het echt is
De enige God laat zien dat Hij bestaat! Dat Hij de levende God is. Wie door deze God tot geloof gebracht is. Wie deze God uit de dood het echte leven gegeven heeft gaat de werkelijkheid om hem heen anders beleven. Dan ga je de werkelijkheid ontdekken. Je laat je dan al minder door de schijn van deze wereld bedriegen. Die schijn is dat je weet hoe het in elkaar zit zonder op de HERE en Zijn werk te letten. Zonder om met Hem en Zijn Woord rekening te houden. Zien van de echte werkelijkheid volgens Gods stem is geloofservaring. Dat is bijbelse bevinding. Dat je de Drie-enige God in deze wereld ziet werken. Dat je hem in je eigen leven ziet werken. Dat je hem ziet werken zoals Hij zelf daarover in de Bijbel spreekt.
Je ervaart de Vader
Dan ervaar je dat God de Vader de Schepper van hemel en aarde is. De heilige Geest laat je zien dat de Vader in de hemel jou gemaakt heeft. Zonder hem zou je niet op deze aarde kunnen leven. Hij was het die ervoor gezorgd heeft dat jij in je moedersbuik kon groeien. Zo leer je God de Vader kennen als de Verlosser die jou gevormd heeft in de buik van je moeder. De Schepper van alle dingen is ook jouw Schepper. Jes 44:24.
Je gaat dan ook het werk van de Vader in de natuur zien. Wat is de natuur in al haar variatie een geweldig getuigenis dat de wereld maar niet toevallig door evolutie ontstaan is. Dat is een schijntheorie, dat is ten diepste bedriegerij. Als je onder de indruk komt van de natuur, komt er de verwondering over Hem die dit alles zo prachtig gemaakt heeft. Je gaat Hem bewonderen, aanbidden. Hij dit dit allemaal gemaakt heeft en er nog steeds voor zorgt.
Je leert dan ook in het leven van elke dag de HERE zien. Bijvoorbeeld als je net aan een ongeluk ontsnapt. Als je van ziek zijn weer beter wordt. Als je in moeilijke omstandigheden, ook als je niet beter wordt, weet dat Vader voor je zorgt en je vasthoudt. Als je in zonde leeft en er komt iemand bij je op bezoek die jou met liefde terugroept naar Gods weg. Het is de Vader die deze man of vrouw gestuurd heeft. Je ziet in die man of vrouw dan Gods liefde. De Vader die Zijn kind terugroept. Die vader is zo goed voor je dat je hem niet wilt kwijtraken. Zonder hem wil je niet meer leven. Je ervaart dan hoe goed het leven met de HERE is. We belijden in de Dordtse Leerregels o.a. ook dit: “Want wanneer zij die God vrezen, Zijn vriendelijk aangezicht zien, is dat hun zoeter dan het leven, maar wanneer God Zijn aangezicht verbergt, is dat hun bitterder dan de dood.” Vs,13
Je ervaart de Zoon
Ook het werk van de Zoon mogen we in ons leven ervaren. Het werk van de verlossing, van de eeuwige redding waarover we in Jes 44 o.a. dit lezen: “Ik heb je misdaden als een wolk doen verdampen, je zonden als de ochtendnevel. Keer terug naar Mij: Ik zal je vrijkopen.” Vs 22
Geweldig groot is de liefde die naar je toekomt als je op Christus let. Als jij ziet dat Christus ook voor jou aan het kruis gehangen heeft. Dan zie je juist je eigen zonden en schuld. Juist aan de voet van het kruis leer je je eigen zonden in het licht van Gods liefde kennen. Dat is geloofservaring, Bijbelse bevinding. Dan zie je hoe heerlijk het is dat Christus jouw leven naar Hem geleid heeft. Dat jij in Zijn gemeente mag leven. Dat jij steeds weer het woord van Christus, van de echte verlossing mag horen. Dan zie je door Gods genade de Verlosser van jouw zonden. Dan hoor je Hem tegen jou zeggen: ‘Kom tot Mij, want Ik heb jou verlost.’ Dan besef je dat je hele leven, je hele bestaan van de Zoon van God afhangt. Dat je zonder hem voor altijd verloren bent. Hij is jou dan alles waard.
Je ervaart de Geest
De Vader werkt en de Zoon werkt. Nu moeten we de Heilige Geest niet vergeten. De Geest die in het leven van de kinderen van God onverklaarbare dingen doet. De Geest die je leert anders te leven. Hij laat in jouw leven aan jou je eigen zonden en gebreken zien. Hij leert je om eerlijk jouw zonden te belijden. Hij leert je omtegen de zonden in je leven te vechten. Om dat ook te willen doen. Hij leert je om niet onverschillig te zijn. Hij breekt je hart open dat voor Christus gesloten was. Hij leert je om te getuigen, om vrijuit over Christus als jouw Redder te spreken. Hij laat je dingen zeggen waarvan jij later denkt: heb ik dat gezegd?!
Dan merk je dat de Heilige Geest in je werk. Ook dat is bijbelse bevinding. De Geest die jou leert bidden. Die leert om afhankelijk van God te willen zijn.
Geloven wordt zien
Er zou nog zoveel meer te noemen zijn. Het leven met de Drie-enige God is zo geweldig rijk! Zo vol van leven. Dat mag jij in overeenstemming met Gods eigen Woord in je leven ervaren. Het is goed om daarover samen te spreken. Om samen te praten over de vertrouwelijke omgang met de HERE. Als de vertrouwelijke omgang er niet is, is het zo belangrijk dat je op je knieën gaat en daarom vraagt. De Drie-enige wil ook jou die omgang zo graag om Christus offer geven.
Het kan ook zijn dat je in bepaalde tijden van je leven zo weinig voelt van dat leven met de HERE. Dan is het belangrijk om daarom te blijven bidden. Wie in tijden dat je zo weinig van God voelt bij Hem blijft aankloppen, mag weten dat zelfs tegen je eigen gevoel in de HERE dan volgens Zijn belofte om je heen staat. Hij zal je dan op Zijn tijd weer laten voelen, weer de ervaring geven. Zelfs eens tot de ervaring ervan die dieper en rijker is als wat je daarvan ooit op deze aarde meegemaakt hebt.
Vanwege Christus en Zijn werk mag jij weten dat jouw geloof eens in het met eigen ogen zien zal overgaan. Dan mag jij als Gods kind met eigen ogen de vriendelijke ogen van God de Vader zien. Dan mag jij zonder dat je verteerd wordt kijken in de vurig verlossende ogen van de Zoon. In de vertroostende ogen van de Heilige Geest. Dan zal ik met alles wat ik ben juichen en tintelen van blijdschap en dankbaarheid.
“Dan ga ik op tot uw altaren,
Tot U, o bron van zaligheid.
Dan mag mijn ziel uw heil ervaren
En dankbaar ruisen alle snaren
Voor U die al mijn vreugde zijt
En eindloos mij verblijdt.”